En Sıcak Konular
Star
Mehmet Altan
0 0 0000
Irak, İran, Ortadoğu...
Türkiye ile Irak, çetin pazarlıkların ardından terörle mücadele anlaşmasını imzaladı. Ama... Anlaşmadan ‘sıcak takip’’ maddesi çıkarıldı. Her iki tarafın da geri adım atmadığı bu madde üzerinde uzlaşma, kibarca söylerse ‘zamana yayıldı.’
Hálbuki Türkiye’nin en önemli talebi, bu ‘zamana yayılan’ sıcak takip hakkıydı... Neden gerçekleşemedi?
Çünkü...
ABD’nin yeni ve güçlü müttefiki Kuzey Irak yönetimi, sıcak takibin anlaşmada yer almasını önledi...
***
Ankara Kuzey Irak’ı kapsayacak yeni açılımlardan ziyade ‘bir Kürt devletinin kurulmasına seyirci kalmayız’ noktasında sabitlenmiş gözükmekte...
Hálbuki yakın zamana kadar devletin içinde farklı görüşler vardı... Türkiye’nin kendi gücüne inanarak muhtemel gelişmelerden korkmak yerine, onlardan çıkarımlar elde etmesini öneriyordu... Ama bunun için yeni açılımlara ihtiyaç var...
Anlaşılan eski mantık ve alışılmış korkular galip geldi...
***
Sadece Irak mı?
Muhtemelen az bir zaman sonra Irak’tan çok daha belirleyici olacak gibi gözüken İran var...
Bu konuda da ABD ile Ankara arasında gittikçe artan bir anlaşmazlık söz konusu...
Nitekim dünkü gazetelerden Başbakan Erdoğan’ın İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad ile ‘enerji işbirliği’ni konuşmasının ardından, ABD Dışişleri Bakanı Rice, Babacan’a ‘BM’nin İran’a karşı ambargo kararına herkes uymalı’ mesajını verdiğini öğrendik...
Bu mesaj öncesinde ise ABD Temsilciler Meclisi’nin İran’ın enerji sektörüne yatırım yapan yabancı şirketlere yaptırım uygulanmasını öngören bir karar aldı.
Rice’ın ‘BM kararlarına uyun’ uyarısının ardında, BM Güvenlik Konseyi’nin Aralık 2006 tarih ve 1737 sayılı, Mart 2007 tarih ve 1747 sayılı İran’a yaptırım kararlarına uyulması yönünde kamu kurumlarına talimat niteliğindeki Bakanlar Kurulu kararları ve genelgelerinin aradan uzun süre geçmesine rağmen çıkarılmamasının yattığı...
Kulislerde de, hükümetin İran’la güvenlik ve ekonomik alandaki ilişkileri zedelememek için bu süreci ağırdan aldığının ileri sürüldüğü gene dünün gazete haberleriydi...
Irak gibi, İran politikası ABD ile çekişme nedeni olmakta...
***
Geçenlerde...
Türkiye’yi ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanlığı’nın üç numaralı ismi Nicholas Burns, ortak konularda ABD pozisyonunu hatırlatmıştı...
Örneğin, Türkiye ziyareti öncesi, Türkiye’nin Ortadoğu’da ‘daha katılımcı’ olması çağrısı yapmıştı...
‘Daha katılımcı olmak’...
Nicholas Burns bunu, ‘Türkiye, Ortadoğu’daki olayları daha derin bir şekilde anlamamıza yardım edebilir. Biz iyi dinliyoruz. Ancak Türk yetkililerinin, dünyanın bu bölgesindeki stratejik zorluklara cevap verilmesinde katılımcı olmasına ihtiyacımız var’ diyerek açmıştı...
ABD’nin, Ankara’nın Kuzey Irak yönetimi ile doğrudan ilişki kurmasını istediğini biliyoruz...
***
Türkiye’nin enerji koridoru olarak önemine değinen Burns, Türkiye-İran ilişkilerine de değinmişti.
‘İran ile Türkiye arasında imzalanan gaz anlaşmasından rahatsızlık duyduklarını’ belirtti ve ‘dünyanın kesinlikle İran’ı desteklememesi, yaptırım uygulaması gerektiğini’ söylemişti...
Burns, ‘İran’ın, Türkiye’nin komşusu ve ticaret ortağı olduğunu anladıklarını’ belirtmekle birlikte, ‘İran ile her zaman olduğu gibi iş yapmanın zamanı değil. Bunu, Japonya, Güney Kore, Hindistan ve Pakistan gibi İran ile iş yapan diğer müttefiklerimize de söylüyoruz’ demişti...
Kısacası ayrı pozisyonlar var...
***
Ülkelerin ayrı politikaları olması son derece normal...
Ancak, Ankara’nın yeniçağa uygun, eski korku ve zihniyeti aşmış, alternatifli ve farklı Orta-Doğu stratejileri olduğunu söylemek de kolay değil...
Bir başka realite de toplumun çıkarıyla, küresel dinamikler üst üste çakışmadığı vakit ülkelere çıkarılan ağır faturalar...
Irak...
İran ve Orta-Doğu...
Türkiye’nin başını ağrıtmaya aday olmaya devam etmekte... Biliyorsunuz dış politikadaki sorunlar, hep içeride fatura çıkarır...
Bu yazı 1,150 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
3 Ekim 2008
Oku bakayım...
-
16 Ağustos 2008
Beş yıl önce neredeydiniz?
-
14 Ağustos 2008
Ahmedinejad’la...
-
12 Ağustos 2008
Saakaşvili Tolstoy okudu mu?
-
31 Temmuz 2008
‘Kapatma ama hırpala..’
-
14 Temmuz 2008
MİT’in Ergenekon listesi...
-
12 Temmuz 2008
İran savaşı yaklaşıyor mu?
-
10 Temmuz 2008
Ölümün askerleri
-
8 Temmuz 2008
Öksüz Çocuk Eldiveni...
-
5 Temmuz 2008
Dağbaşı
-
28 Haziran 2008
Bir Türk neye bedel?
-
26 Haziran 2008
Türkiye-Almanya
-
21 Haziran 2008
‘Kamuoyunu TSK çizgisine getirmek’...
-
13 Haziran 2008
Gerçekten cevap bu mu?
-
11 Haziran 2008
Askeri sopa ile özen...
-
2 Haziran 2008
Elitist mi, kitlesel mi?
-
1 Haziran 2008
Sizi muhatabınız belirler...
-
28 Mayıs 2008
Sivas’ın doğusu...
-
25 Mayıs 2008
Danıştay ne karar verecek?
-
24 Mayıs 2008
Birinci Cumhuriyet’in sonu mu?
Yazarlar
-
Mühürdar
-
Behiç Karahisarlı
-
Fahri Güven
-
Murat Bardakçı
-
Avni Özgürel
-
Mehmet Şevket Eygi
-
Muharrem Coşkun
Yorumlar
+ Yorum Ekle